นายธีรัชพัฒน์ ย่อทอง อาสาสมัครสาธารณสุขดีเด่นระดับชาติ สาขาสุขภาพจิตชุมชน ปัจจุบันอายุ 43 ปี อาศัยอยู่บ้านเลขที่ 101 หมู่ที่ 11 บ้านโพนใหญ่ ตำบลกันทรารมย์ อำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ สมรสกับนางนิตยา ย่อทอง มีบุตรชาย 1 คน ประกอบอาชีพเกษตรกร จบการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย จาก กศน.อำเภอขุขันธ์ ดำรงตำแหน่ง อสม.บ้านโพนใหญ่ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2547 รวมระยะเวลาปฏิบัตงาน 10 ปี
นายธีรัชพัฒน์ ย่อทอง อาสามัครผู้ทุ่มเท เสียสละ อุทิศตนเพื่อความอยู่เย็นเป็นสุขของชาวบ้าน และเปี่ยมด้วยความเมตตากับชาวบ้านทุกคนที่ประสบปัญหาความทุกข์ใจ โดยได้ริเริ่มก่อตั้ง คณะจิตอาสา "หน่วยกู้ใจ" หรือ "ชมรมเลียเปรียะ ตำบลกันทรารมย์" เพื่อให้คำปรึกษา เสริมพลัง และเยียวยาจิตใจของคนในชุมชน จนชาวบ้านในตำบลกันทรารมย์ อำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ ได้มอบสมญานามให้ว่า "ผู้นำทางจิตวิญญาณของหมู่บ้าน" ที่นำความสงบสุขสู่ชุมชนอย่างแท้จริง
นวัตกรรมเด่นของ นายธีรัชพัฒน์ ย่อทอง ประกอบด้วย "บทเลียเปรียะ" (លាព្រះ) ซึ่งเป็นบทสวดมนต์พื้นบ้านทำนองสารภัญญะท้องถิ่นเขมร ที่มีเนื้อหาสำคัญ 2 ส่วนหลัก ได้แก่ การแก้ไขดวงนพเคราะห์ และการสู่ขวัญให้แก่ผู้ป่วย โดย นายธีรัชพัฒน์ ย่อทอง ได้พาคณะจิตอาสา "หน่วยกู้ใจ" ออกไปดูแลให้บริการแก่ผู้ป่วยถึงที่บ้าน โดยเฉพาะกรณีของผู้ป่วยเรื้อรัง หรือผู้ป่วยติดเตียง คณะจิตอาสา "หน่วยกู้ใจ" ก็จะพากันเตรียมชุมชน และร่วมกันสวดมนต์ "บทเลียเปรียะ" (លាព្រះ) เพื่อเยียวยา เสริมพลังใจ และขจัดปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายให้แก่ผู้ป่วย และหลังจากนั้นก็จะทำพิธีสู่ขวัญผูกแขนแก่ผู้ป่วย และญาติให้มีกำลังใจที่จะช่วยดูแลกันและกันแบบประคับประคองกันไปอย่างมีความสุข และนอกจากนี้ ยังได้นำ "บทเลียเปรียะ" (លាព្រះ) มาจัดทำเป็นไฟล์เสียง หรือแผ่นซีดี เพื่อแจกจ่ายให้ญาติของผู้ป่วยเหล่านั้น นำไปเปิดให้ผู้ป่วยฟัง เพื่อผ่อนคลาย และทดแทนการไปวัดฟังธรรม ภายหลังจากที่เขาเหล่านั้นได้ป่วยแล้ว และไม่สามารถเดินทางไปวัดได้ ให้ได้ยินและได้ฟังเสียงบทสวดมนต์เป็นการทดแทน และนอกจากนี้ยังได้ใช้ "กลิ่นสมุนไพรบำบัด" ร่วมด้วย โดยเลือกนำสมุนไพรที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น อันได้แก่ ใบหนาด ว่าน และไพลชนิดต่างๆ ที่มีสรรพคุณในการบำบัดโรค ป้องกันและขับไล่สิ่งชั่วร้ายมิให้มาแผ้วพาน หรือเบียดเบียนการดำรงชีวิตประจำวันของผู้ป่วย
 |
"บทเลียเปรียะ" ภูมิปัญญาเยียวยาจิต
สร้างชีวิตเสริมพลังใจผู้สิ้นหวัง
"หน่วยกู้ใจ" พร้อมดูแลและรับฟัง
รวมพลังสุขภาพดีวิถีชุมชน |
สำหรับในกรณีของผู้ป่วยระยะสุดท้าย คณะจิตอาสา "หน่วยกู้ใจ" ก็จะพากันไปทำพิธีขอขมาลาโทษเจ้ากรรมนายเวร และอกุศลกรรมทั้งปวงให้แก่ผู้ป่วยที่บ้าน เพื่อให้คลายจากทุกข์ หมดกังวล มีความพร้อมที่จะนำดวงจิตอันบริสุทธิ์ไปสู่สุขคติด้วยอาการสงบ ส่วนญาติก็สามารถที่จะทำใจยอมรับกับความสูญเสียที่จะเกิดขึ้นได้
นอกจากนี้ คณะจิตอาสา "หน่วยกู้ใจ" ของตำบลกันทรารมย์ ยังมีบทบาทที่สำคัญอีกประการหนึ่งก็คือ การร่วมเป็นคณะทำงานจัดลำดับพิธีการ และโฆษกงานศพในหมู่บ้าน และชุมชนใกล้เคียงอีกด้วย เพื่อช่วยเยียวยาจิตใจของญาติซึ่งได้สูญเสียบุคคลอันเป็นที่รักไป
จากการประเมินผลการปฏิบัติงานของ คณะจิตอาสา "หน่วยกู้ใจ" ตำบลกันทรารมย์ ซึ่งนำโดย นายธีรัชพัฒน์ ย่อทอง พบว่า ชาวบ้านทุกหมู่บ้านในตำบลกันทรารมย์ต่างให้การยอมรับด้วยดี โดยเฉพาะผู้ป่วยเรื้อรัง และผู้ป่วยติดเตียงมีระดับความเจ็บปวดลดลง ผู้ป่วยและครอบครัวมีความพึงพอใจ และมีความสุขกับการได้รับการดูแลแบบประคับประคองด้วยหัวใจของความเป็นมนุษย์ นับว่าเป็นนวัตกรรมหนึ่งที่ยอดเยี่ยม มีความสอดคล้องกับวิถีการดำรงชีวิต และเป็นประโยชน์ต่อชุมชนอย่างแท้จริง
ด้วยความสามารถและผลงานที่โดดเด่น ของ นายธีรัชพัฒน์ ย่อทอง ทำให้อำเภอขุขันธ์ ได้เชิญร่วมสืบสานงานประเพณีแซนโฏนตา เพื่อกล่าวอัญเชิญดวงวิญญาณโฎนตา ซึ่งเป็นงานประเพณีเซ่นไหว้บรรพบุรุษของชนทุกเผ่าในอำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ ที่ได้จัดขึ้นทุกปีในช่วงวันแรม 14-15 ค่ำ เดือน 10 นับว่าเป็นประเพณีที่มีความศักดิ์สิทธิ์ แสดงออกถึงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษทั้งที่ล่วงลับไปแล้ว และที่ยังคงมีชีวิตอยู่ ซึ่งได้สืบทอดต่อๆกันมาตั้งแต่โบราณกาล
และรางวัลแห่งความภาคภูมิใจ "อาสาสมัครสาธารณสุขดีเด่น ระดับชาติ สาขาสุขภาพจิตชุมชน" ประจำปี พ.ศ. 2558
"หน่วยกู้ใจ"จิตอาสามุ่งมั่นงานในวันนี้
ชุมชนมีสุขภาพดีโดยถ้วนหน้า
ร่วมกันดูแลด้วยหัวใจใฝ่เยี่ยวยา
จึงนำมาซึ่งความสำเร็จอย่างงดงาม
วีดิทัศน์แนะนำ...
นายธีรัชพัฒน์ ย่อทอง
อสม.ดีเด่น ระดับชาติ สาขาสุขภาพจิตชุมชน
ประจำปี พ.ศ. 2558
ความภาคภูมิใจของชาวอำเภอขุขันธ์
และชาวจังหวัดศรีสะเกษ
เรียบเรียงโดย : สุเพียร คำวงศ์(11 มีนาคม 2558)
